‘Een externe medewerker stemt met zijn voeten’

De krapte op de arbeidsmarkt is en blijft een actueel thema. Dit zorgt ervoor dat ondernemers niet alleen moeten kijken naar het behoud van hun interne werknemers, maar ook aandacht moeten hebben voor hun ingehuurde personeel. Sjanne Marie van den Groenendaal, post-doctoraal onderzoekster van de Tilburg University en expert op het gebied van zzp’ers en Wim Davidse, arbeidsmarktstrateeg en hoofdredacteur van HRMonitor, bespreken in een editie van ZiPtalk het belang van goed opdrachtgeverschap. “Een externe medewerker stemt met zijn voeten.”

Goed opdrachtgeverschap en goed werkgeverschap liggen volgens Sjanne Marie van den Groenendaal heel dicht bij elkaar. In essentie gaat het volgens haar namelijk over hoe je naar mensen kijkt in een organisatie en hoe je met deze mensen omgaat. “Mijn visie op goed opdrachtgeverschap is dat je goed en fatsoenlijk met mensen in je organisatie dient om te gaan, los van de contractvorm.”

Volgens Wim Davidse moet een opdrachtgever nog meer op zijn tenen lopen dan een werkgever. “Een externe stemt makkelijker met zijn voeten. Als hij het niet ziet zitten bij jou, niet blij is met wat hij moet doen of hoe hij het moet doen, dan gaat hij makkelijker weg dan een werknemer. Externe krachten houden je scherp als het goed is.”

Tijd voor actie

Volgens Van den Groenendaal zijn organisaties zich heel erg bewust van de term goed opdrachtgeverschap en weten zij dat ze zich hierin moeten verdiepen. “Maar we zijn nu klaar met praten over goed opdrachtgeverschap, het is tijd voor actie. Opdrachtgevers moeten zichzelf nu de vraag gaan stellen hoe zij vorm gaan geven aan goed opdrachtgeverschap.”

De vraag is wie er binnen de organisatie dan verantwoordelijk is voor die externe kracht. In de praktijk is de inhuurafdeling verantwoordelijk voor de inkoop van externe krachten, maar daarna? Bij een interne werknemer zie je een heel HR-traject van werving, onboarding etc. De medewerkersreis is daarbij heel belangrijk. Maar bij een externe professional stopt het traject vaak op het moment dat hij binnen is.

Deze verantwoordelijkheid zou bij HR moeten liggen, zegt Van den Groenendaal. “HR heeft alle kennis en kunde in huis om naar de mens te kijken en naar wat mensen drijft om voor een bepaalde organisatie te werken. Ik denk dat HR kansen laat liggen als zij zich niet op een positieve manier bemoeien met het inhuurproces.”

"Ik denk dat HR kansen laat liggen als zij zich niet op een positieve manier bemoeien met het inhuurproces.”

Tegelijkertijd ziet Van den Groenendaal ook dat er flink bezuinigd wordt op HR. Daardoor is de afdeling vooral met hele operationele taken bezig. “Ze zouden wel verder willen kijken en zich bezig houden met alle contractvormen, maar daar zijn geen tijd en middelen voor.”

Driehoeksverhouding

Wanneer er sprake is van een driehoeksverhouding en er dus ook een intermediair in het spel is, moet volgens Davidse ook het bureau altijd de verantwoordelijkheid nemen. “Het gaat er ook om hoe je het beste uit de flexibele professionals tovert. Dan moet je als opdrachtgever betrokken zijn, maar ook als bureau.”

Het bureau is de enige constante in het werkzame leven van de flexwerker. Volgens Davidse zouden we nog veel meer op de engagement van vaste en tijdelijke werkenden moeten letten. “Het is al erg verbeterd de afgelopen jaren, ik denk ook onder druk van de krapte op de arbeidsmarkt, maar tegelijkertijd zijn we er nog lang niet.”

Davidse stelt dat het nog te vaak is dat de opdrachtgever betaalt en dus ook bepaalt. “Naar de kandidaat wordt niet geluisterd. Die mentale knop moet worden omgezet.”

Meer zzp’ers

In de tweede helft van 2022 is het aantal zzp’ers met bijna 14 procent gestegen ten opzicht van een jaar ervoor. Davidse noemt dit “de werkersrevolutie”. “Mensen kijken om zich heen en denken bij zichzelf: als ik geen leuke vaste baan krijg, dan kies ik ervoor om als zzp’er te werken.” Reden te meer dus om aan de slag te gaan met goed opdrachtgeverschap. Van den Groenendaal: “Ga op zoek naar iets wat bij jouw organisatie past. Durf out-of-the-box te gaan en laat je niet ontmoedigen.”

Klik hier voor de podcast.